6.5.12

Χαρτζίην τζιαι μαστραππούιν


Η φώτο που δαμέ
Ως τα 10-11 μου, κάθε καλοτζιάιριν που επήεννα στην γιαγιάν μου στην Πιστιλλιά έλουννουμουν μες το χαρτζίν. Εβραζεν η γιαγιά μου νερόν μες το χαρτζίν, επίντωννεν τζιαι κρυόν τζιαι ελουννεν με –ως τα 8 μου τουλάχιστον- με το μαστραππούιν. Έβαλλεν μου έναν σκαμνούιν μες το «πανιούιν» τζιαι εκάθουμουν τζιαμέ τζιαι έλουννεν με.Μετά που εμεγάλωσσα λλίον, είδικα άμμαν "εκαρύοσεν" τζιαι το βυζούιν μου αντρέπουμουν τζιαι ελούννουμουν μόνη μου.
Μες το χαρτζίν επίσης επλύννισκεν τζιαι ρούχα, έβαλλεν το πας την φωθκιάν να χογλάσει τζιαι με έναν ξύλον ανακάτωννεν τα ρούχα. Περιττόν να σου πω ότι εμύριζεν ούλλη η γειτονιά φρεσκοπλυμμένα ρούχα. Σε κάποιαν φάσην εκάμαν χαϊριν τα κοπελλούθκια της τζιαι εχτίσαν της μπάνιον με τα ούλλα του τζιαι εγοράσαν της τζιαι πλυντήριον. Τα ρούχα εν εξαναμυρίσαν ποττέ τόσον ωραία.

Εχτές έσπασεν ο θερμολουτήρας μας τζιαι εν είσιεν νερόν να λουθούμεν. Μεγάλη απώλεια, ειδικά αφου εχτες έιχα άγριες ορέξεις τζιαι ετηάνιζα κοτόπουλλα πανέ, οπότε εκατάλαβες ίντα ω ντε κότ ε ντε τηάν εμύριζα. Τζιαμέ αθθυμήθηκα την στετέν μου.
Εβρασα νερόν, έβαλα το μες την σίκλα, επίντωσα τζιαι λλίον κρυόν, έπκιασα τζιαι το μαστραππούιν μου τζιαι επήα να λουθω.
Εβράσιηκα με 1-2 μαστραππούθκια, εσαπουνιστηκα που πάνω ως κάτω, τζιαι μαστραππούιν-μαστραππούιν εθκιακλίστηκα. Μια σικλά νερό εκάνεσεν με μια χαρά για να λουθω (μαλλιά εν έπλυννα, είμαι τζιαι μακρομαλλούσα) τζιαι εκατάλαβα πόσον νερό σπαταλούμεν για να λουθούμεν, αφου μας κανεί τζιαι μια σικλά.

Σήμερα φιλοδοξώ να κάμω το ίδιον, αφόύ εν εσάστηκεν ακόμα ο θερμολουτήρας, τα μαλλιά μου εννα τα λούσω στην γιαγιάν του Σιάολιν αλώπως.

ππιές
τωρά που είπα χαρτζίην, σκέφτουμαι να δοκιμάσω να κάμω ρέσιν τούντες μέρες.
Ξέρετε καμιάν συνταγην;

13 comments:

  1. Ιντα που μου αθθυμισες τωρα...

    Η γιαγια μου, εκτος που τα χαρτζιν, εισχεν τζαι εναν αλλο μεταλλικο σινι, μιαλο, την "λένην" (γραφω το ετσι γιατι μαντευκω οτι φκαινει που το μεταλλενη).

    Εχρησιμοποιαν το για να "σύσει" τα ρουχα. Τζαι τουτον μαλλον εσημαινεν να τα ξεπλυνει που την σαπουνιά? Μαλλον ;)

    ReplyDelete
  2. ναι ναι! τζιαι η Μεγαλομήτωρ άμαν βάλει κάτι μες το κόσιηννον λαλεί "σύσε το".

    ReplyDelete
  3. Κατίνα (του Θεόφιλου)May 6, 2012 at 5:30 PM

    ΡΕΣΙΝ
    Το ρέσιν είναι παραδοσιακό κυπριακό έδεσμα από σιτάρι ψημένο σε ζωμό κρέατος σαν πιλάφι. Το ρέσιν προσφερόταν στους πολυπληθείς προσκεκλημένους κατά το φαγοπότι και την διασκέδαση που ακολουθούσαν την τελετή του γάμου. Η διαδικασία της τελετουργικής παρασκευής του άρχιζε δύο-τρεις μέρες πριν από τον γάμο και αποτελούσε μέρος των εθίμων του παραδοσιακού κυπριακού γάμου.
    Κύριο συστατικό για το ρέσιν είναι το σιτάρι. Το σιτάρι καθαριζόταν και στη συνέχεια μεταφερόταν, μέσα σε σκαφίδια σκεπασμένα με κόκκινες μαντίλες και με συνοδεία μουσικών οργάνων και τραγουδιών, στην βρύση του χωριού. Εκεί οι κοπέλες που βοηθούσαν στην προετοιμασία του γάμου το έπλεναν και κατόπιν το μετέφεραν πίσω στο σπίτι όπου το άπλωναν για να στεγνώσει. Την επόμενη μέρα, πάλι με την συνοδεία μουσικών οργάνων και τραγουδιών, το άλεθαν. Το άλεσμα του γινόταν στο χερομύλι που όμως το γύριζαν ανάποδα. Με αυτό τον τρόπο το σιτάρι δεν έλειωνε αλλά ξεφλουδιζόταν και έσπαζε ελαφρά. Μετά το έψηναν. Το ψήσιμο του σιταριού γινόταν σε μεγάλα δοχεία (καζάνια) και μέσα στον ζωμό στον οποίο πριν είχαν βραστεί και ψηθεί τα κρέατα. Κομμάτια κρεάτων και λίπη αφήνονταν μέσα στα καζάνια, μαζί με το σιτάρι. Πρόσθεταν δε και διάφορα αρωματικά. Το ψήσιμο έπαιρνε πολλές ώρες και απαιτούσε συνεχές ανακάτεμα με μεγάλη ξύλινη κουτάλα. Τελικά γινόταν ένας εύγευστος πηκτός χυλός.
    Σήμερα ρέσιν παρασκευάζεται ακόμη σε μερικές μεμονωμένες περιπτώσεις όπου ο γάμος ακολουθεί τα παλιά παραδοσιακά έθιμα, ωστόσο δεν ακολουθείται ολόκληρο το παλιό τελετουργικό της προετοιμασίας και της παρασκευής του.
    Στο Λιμνάτι ο κ. Γιώργος Ζαβρός παρασκευάζει ρέσιν για διάφορους γάμους και εκδηλώσεις. Ο ίδιος έμαθε από τον θείο του που πήγαινε και τον βοηθούσε.
    Το Σάββατο το πρωί θα σφάξει την αίγια, συνήθως μεγάλης ηλικίας για να είναι το κρέας της σφικτό και να έχει αρκετό λίπος. Θα το καθαρίσει και θα το κόψει σε μεγάλα κομμάτια. Το απόγευμα θα βάλει τα κρέατα μαζί με νερό μέσα στο χαρτζί και θα το βάλει πάνω στην νυστιά για να βράσει. Θα προσθέσει άλας και ακολούθως θα το ξαφρίζει. Θα προσθέσει 4 κιλά κρεμμύδια κομμένα σε φέτες και θα σιγοψήνονται μέχρι την Κυριακή το πρωί. Την Κυριακή το πρωί θα αφαιρέσει το κρέας από το χαρτζί και θα το καθαρίσει από τα κόκκαλα. Στην συνέχεια θα κουλιάσει το ζωμό σε άλλο χαρτζί. Θα καθαρίσει καλά το πρώτο χαρτζί και θα βάλει μέσα το καθαρισμένο κρέας και τον ζωμό. Θα βάλει το χαρτζί πάνω στην νυστιά μέχρι να βράσει. Θα πλύνει το σιτάρι καλά, που είναι ήδη αλεσμένο με τον ειδικό τρόπο που περιγράψαμε πιο πάνω και θα το βάλει μέσα στο χαρτζί και θα το ανακατεύει για 3-4 ώρες. Κατά την διάρκεια του ανακατέματος προσθέτει νερό και άλας. Στην αρχή η φωτιά είναι δυνατή και στην συνέχεια μειώνει την ένταση της. Την τελευταία ώρα το ρέσιν ψήνεται μόνο με τα κάρβουνα. Το κατεβάζει από την νυστιά, το σκεπάζει και το αφήνει για 4-5 ώρες για να απορροφήσει το σιτάρι τον ζωμό. Μετά τις ώρες αυτές το ρέσιν είναι έτοιμο για κατανάλωση.

    ReplyDelete
    Replies
    1. μάσιαλλα κόρη κατινού είσια τζιαι νοικοτζυρά α; πκοιός στην χάρην του Θεόφιλου αν του κάμνεις τζιαι ρέσιν; αλλά έχω μια υποψίαν ότι το φαϊν του εν τα κουτσιά με την γλυστιρίαν τζιαι τον θκύοσμιν, να κολυμπούν μες το λάδιν...

      Delete
    2. Κατίνα (του Θεόφιλου)May 6, 2012 at 5:53 PM

      Τζαι ψουμίν αθηενίτικον τζαι ρέγγαν ψημένην με το σπίριτον!

      Delete
  4. trending.gr/tweets.php?tag=xereis_oti_gerases

    ReplyDelete
  5. το ίδιο σκεφτούμαστε πάντα όποτε μας κόψουν το νερό τζιαι ξερωγώ. Μεν σου πω λλιόττερο που σίκλα... Μιαν μαειρισσούα :)

    ReplyDelete
    Replies
    1. Τμήμα Αναπτύξεως ΥδάτωνMay 6, 2012 at 11:11 PM

      http://saikkopad.blogspot.com/2012/03/blog-post.html

      Delete
  6. Η αλήθκεια ειμαστε καλομαθημένοι την σημερον ημέρα. Ποτε εν ελουθηκα ετσι.....τζαι αμαρτία μου ομολογημένη, πριν την ανακαίνιση του μπάνιο μας στην Κυπρο, παντα οποτε επίαινα εμουρμουρουν οτι εν εσhει αρκετη πιεση το νερό τζαι εν απολαμβάνω το μπανιο.....

    ReplyDelete
  7. ... τζιαι η αλήθκεια για κάποιο λόγο απολαμβάνουμε παραπάλω το λούμαν με το μαστραππούιν ...

    ReplyDelete
  8. πείτε ό,τι θέλετε. σαν το σιάουερ με πιεστικό εν έσσει.

    ReplyDelete

Βάλε τη μουστάρδα σου!